Πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν πως η Ντεμπίνα πέρασε το Ιόνιο και από την Ιταλία εγκαταστάθηκε στην Ήπειρο για να δώσει εξαιρετικά κρασιά χάρη στη μαεστρία των Ηπειρωτών αμπελουργών και οινοποιείων. Το όνομά της λέγεται πως είναι και αυτό ιταλικό “de vino” δηλαδή σταφύλι του κρασιού και μαρτυρά τις ικανότητες της ποικιλίας.
Ωστόσο άλλες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι είναι παλιά γηγενής ποικιλία που καλλιεργείται από τον 16ο αιώνα και οφείλει το όνομά της στο χωριό Ντάμπενι που βρίσκεται μεταξύ Καστοριάς και Κορυτσάς. Όμως δεν υπάρχουν αναφορές στην ποικιλία από τους αμπελογράφους του 18ου και του 19ου αιώνα, αλλά ούτε και συνωνύμων της.
Εκτιμάται πως η καλλιέργεια της Ντεμπίνας καλύπτει 7.500 στρέμματα του ηπειρώτικου αμπελώνα. Το κυριότερο κομμάτι καλλιέργειας βρίσκεται στην περιοχή της Ζίτσας με έκταση περίπου 5.500 στρέμματα.
Είναι ζωηρή και παραγωγική ποικιλία με μεγάλη προσαρμοστικότητα σε διάφορα εδάφη ακόμα κι αν είναι φτωχά, ξηρά και ασβεστώδη. Καλλιεργείται σε 700 υψόμετρο σε αβαθή ασβεστολιθικά εδάφη, με μικροκλίμα που επηρεάζεται από τις θαλάσσιες αύρες